سندرم کانال مچ دستی (CTS)
تعریف:
سندروم کانال مچ دستی یا CTS (Carpal Tunnel Syndrome) به علت فشرده شدن عصب مدیان در
حال عبور از یک تونل در مچ دست ایجاد میشود. از این کانال تاندونهای دست نیز میگذرند. در بیشتر
موارد علت ایجاد CTS معلوم نمیشود ولی ضخیم شدن دیواره تونل یا هر شرایطی که فشار داخل تونل را
افزایش دهد مانند تورم غلاف تاندونهای خم کننده انگشتان، التهاب مچ دست و شکستگی مچ دست میتواند
عامل فشار روی عصب مدیان و علایم CTS شود.
CTS معمولا در زنان بین سنین 04 تا 56 سال دیده میشود ولی در هر سن و جنسی میتواند ایجاد شود.
CTS میتواند در طی حاملگی و همراه با بیماریهای دیابت، آرتریت روماتویید، مشکلات تیرویید و
بیماریهای نادر دیگر دیده شود ولی در بیشتر موارد بدون وجود بیماری دیگر ایجاد میشود.
علایم :
علامت اصلی CTS تغییر احساس در چهار انگشت سمت شست )انگشتان شست، سبابه، بلند و حلقه(
میباشد و معمولا انگشت کوچک درگیر نمیشود. بیشتر بیماران تغییر احساس را به صورت مور مور
شدن توصیف میکنند. مور مور شدن معمولا در هنگام خواب در شب یا ابتدای صبح بدتر می شود و
فعالیتهایی مانند روزنامه بدست گرفتن یا با تلفن صحبت کردن وقتی دست بالا گرفته میشود، باعث ایجاد
آن میگردد. در مراحل اولیه CTS مور مور شدن گاهگاهی است و خودبخود بهبود میابد. اما اگر بیماری
پیشرفت کند مور مور شدن دایمی شده و از بین رفتن حس انگشتان مبتلا و سپس ضعف و تحلیل
عضلات قاعده شست ایجاد میشود. به همین دلیل افتادن اشیا از دست و از بین رفتن مهارت دست با
پیشرفت بیماری دیده میشود. ممکن است بیمار مبتلا به CTS درد در ساعد و مچ دست نیز داشته باشد.
معمولا از نوار عصب (EMG-NCV) برای تایید تشخیص CTS استفاده می شود و در برخی موارد
رادیوگرافی آزمایش خون درخواست می شود.
درمان:
درمان غیر جراحی شامل مواردی مانند گذاشتن آتل (splint) شبانه یا تزیق کورتون موضعی در تونل
مچ دستی می باشد. CTS دوران حاملگی معمولا با تولد نوزاد بهبود می یابد. در مواردی که CTS به
درمان غیر جراحی پاسخ نمی دهد و در موارد پیشرفته درمان جراحی لازم است. در درمان جراحی
سقف تونل مچ دستی که بافت نرم قوی است و فلکسور رتیناکولوم نام دارد، باز می شود تا فشار از
روی عصب مدیان برداشته شود. شایعترین روش جراحی برش کف دستی بر روی تونل مچ دست و ازاد
سازی سقف تونل زیر دید مستقیم می باشد. روش دیگر که با یک یا دو برش پوستی کوچک انجام میشود
روش اندوسکوپیک می باشد که با استفاده از ابزار با طراحی ویژه قابل انجام است. نتایج هر دو روش
مانند هم گزارش شده و مشورت با جراح خود را برای انتخاب روش توصیه میشود. جراحی می تواند
با بیحسی موضعی، بیحسی منطقهای )که با تزریق ماده بیحسی از ناحیه شانه صورت میگیرد( و
بیهوشی عمومی صورت پذیرد که به شرایط بیمار، امکانات بیهوشی و ترجیح متخصص بیهوشی و
جراح مرتبط است.
نتیجه جراحی معمولا شامل بهبود مناسب علایم است. در صورت درمان در مراحل اولیه احساس مور
مور شدن و درد معمولا در مدت چند روز بهبود میابد. حدودد سه ماه طول می کشد که قدرت دست اولیه
و اسکار بدون درد حاصل شود. در موارد شدید و پیشرفته ممکن است بهبود علایم مور مور شدن دایم و
به خصوص تحلیل رفتن عضلات آهسته و ناکامل باشد.